کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: شعر
موضوعات

اشعار



ذکر مصائب ورود اهل بیت علیهم السلام به شام

شاعر : یوسف رحیمی     نوع شعر : مرثیه     وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن     قالب شعر : غزل    

دروازه ورودی شـهر اسـت و ازدحـام            بـرپـا شـده دوبــاره هـیــاهــوی انـتـقـام

این ازدحام و هـلهـله هـا بی دلـیل نیست            یک کاروان سپـیده رسیده به شهر شـام


یـک آسـمـان سـتــارۀ آتـش گــرفـتـه و            یک کـاروان شـراره و غـم های نا تمام

در این دیـار، هـلهـله و پـایکـوبی است            انـگـار رسم تـسلـیت و عـرض احـترام

چـشـمـان خــیــره و حــرم آل فــاطـمه            سرهای روی نیـزه و سنگ از فراز بام

خاکستراست تحفۀ پس کوچه های شهر            بر زخـم هـای سـلـسـلـه، شد آتش الـتـیام

بـر سـاحـت مـقـدّس لـب هـای پـرپـری            با سنـگ کینـه سـنگـدلـی می دهـد سـلام

پـیشانی شکسته و خونی که جاری است            بر روی نی خـضاب شـده چـهـرۀ امـام

بـا کـیــنــۀ عـلــی هـمه ی شهـر آمدنـد            بـرپــا شـده دوبــاره هـیـاهـوی انــتـقـام

: امتیاز

ذکر مصائب بردن سر مطهر سیدالشهدا به دیر راهب

شاعر : سید رضا مؤیّد نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

ای جـمـال مـلکـوتی، که چـنیـن زیـبـایی           تــو مـه چـارده یـا مهـر جـهـان آرایـی؟

ای مه منخسف! آیا ز شـبـسـتـان که ای؟           کامشب از مـهـر و وفا، شاهـد بزم مایی


پَر زند فوج مـلک تا به فـلک از در دیر           ز پی عـرض سـلام تو، مگر عـیـسایی؟

سـال ها در طـلبـت روز شـمـاری کـردم           به امـیـدی که شـبـی در بَـرِ من باز آیی

آمدی امشب و آن هم به سر امّا افـسوس           کـه مـرا در خـور شـأنـت نَـبُـوَد مـاوایی

خون مظلومی ات ازهر طرفی می جوشد           تو مگر ای سـر بُـبْـریده، سـر یـحیـایی؟

من سرت را به یکی بـدرۀ زر، بسـتاندم           به خدا کـس نکـند بـهتر از این سـودایی

از رخت پـرتـو اسـلام به دل تافـت، مرا           من مسلمـان شدم و خود تو مرا مـولایی

شویم از اشک و دهم جای تو، در خانۀ دل           چون مرا نیست جُز این خانۀ ویران جایی

: امتیاز

زبانحال سیدالشهدا علیه السلام با حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : آیتی بیرجندی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

در ره عشق، عجب شهرت و نامی دارم           هـر دم از جـانب محبوب، پـیـامـی دارم

داستـانی است مرا بر سرِ هـر ره گـذری           بر سرِ هر گذری، شـورش عـامی دارم


آن شنیدی که کـشـیـدند مـسیحی بـر دار؟           بر سـرِ نـیـزه نگر، بین چه مقـامی دارم

خواهر غمزده! از کوفه مکن ناله، هنوز           در نظر تشت زر و مـجـلس شامی دارم

تا نگویی ز تو من غافـلم، از گوشۀ چشـم           هر طـرف می گذری، با تو کـلامی دارم

از غــمِ تـشـنـگیِ اکـبـر نـاکــام هـــنــوز           نتوان گفت که خشکـیـده چه کـامی دارم

«آیتی» راست، تـمـنّا که به هنگام رحیل           بـر سرش آمده، گـویی که غـلامی دارم

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور رعایت بیشتر آداب نوکری و انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

«آیتی» راست، توقّع که به هنگام رحیل             بـر سرش آمده، گویی که غلامی دارم

اهل بیت علیهم السلام در راه شام

شاعر : مجید شفق نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : مثنوی

وقـتی شـفـق خورشید را در کام می برد            ظلمت اسـیران را به سـوی شام می برد

خورشیدیـان را در سـرای شب نـشاندند            داغ جـهـان را بر دل زیـنب نــشـانـدنـد


مـسـتـور شـد ابـرسـتـرون در پـس ابـر             بر تـن دریـدنـد آسـمـان ها جـامۀ صـبـر

اسب طرب بر یال خود رنگ کفن داشت            آمد سـواری جُـبّۀ سـرخـی به تن داشـت

از دل صــدای آشـنـا چـاووش مـی کـرد            هر بانگ را در سینه ها خاموش می کرد

شور و نوای عشق بود و عـطرجان بود            گویـی نـوا  از چـار سـویِ آسـمـان بود

با کـروان گویی که جان عـاشـقـان است            در آن نشـان عـاشــقـان بی نــشـان است

قـابــیـلـیـان بـا خــنـجـر بُـرّان رسـیـدنـد            هابـیـلـیان را بی سبب در خون کـشـیدند

گفتی که بر ساق گُلی یک گل بخواب است            یـا بـر فـراز نــیـزه نــقـش آفـتـاب است

زیـنـب خـروشان بود در زندانِ مـحـمل            سجـاد در سـوز تـبــی مـنـزل به مـنـزل

خـود کاروان می رفـت در موج سعادت            زان کاروان بـرپا هـمه عــطـر شهـادت

بـود آن بـلـنـد اخـتـر سـرش مــاهِ مـنوّر            سـر ایـن چـنـین مـمـکـن بود؟ الله اکــبر

تـب شعـلـه ای بـر پــیـکـر سـجّـاد می زد            خـود آتـش صـحرا به مـحمل باد می زد

وای از دلـم بـایـد سـخـن پـایـان پــذیـرد            تـرسـم که از سـوزش قـلم آتـش بگـیـرد

دستان من رنگ شفق برداشت ای دوست            صد نخلۀ خون، دردل من کاشت ای دوست

: امتیاز

سخنان حضرت زینب با ابن زیاد

شاعر : حسین اسرافیلی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : مثنوی

زینب آن شـیـریـن کـلام بــوتـراب            خاست از جا، چـون ستـیـغ آفتـاب

گفت: ای از جام کـفر و کینه مست!            زادۀ « مرجانـۀ » شهـوت پـرست


فـاجـرانـند از حـقـیـقـت بـی فـروغ            فـاسـقـاننـد اهــل کـتـمـان و دروغ

خـوب می دانـی تـو که ما کیـستـیـم            اهـل فـسق و کـفـر و فاجـر نیستیم

دیگـرانـند آنچـه گـفـتـی در صفـت            نیـست امّـا در تـو چـشم مـعـرفـت

آنـچـه دیـدیـم از خـــداونـد نـــعـــم            لطف و رحمت بود واحسان وکرم

مـرگ در راه خـدا آئــیــن مـاسـت            غرقه درخون و شهادت، دین ماست

ســرنــوشـت مـاسـت از روز ازل            جـام گیریم  از شهادت چون عسل

ایـن مـقـدّر بـود ما را  سـرنـوشت            غـرق خـون آئیـم بـر باغ بـهـشـت

باش تا در روز محـشر در حساب            دست حقّ چون برگشاید این کتاب

از تــو مـی خــواهــد دلـیــل ادّعــا            قــتــل اولاد پــیـــمــبــر از  خــــدا

خوشه چینی زآنچه کشتی این زمان            تـا بـبـیـنـی سـود کــردی یـا زیـان

تـا بـبـیـنی رستـگاری مـال کیـست            فتح و پیروزی نصیب حال کیست

: امتیاز

زبانحال حضرت زینب سلام‌الله‌علیها با سر مطهر سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : علی انسانی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

دلِ سـوزان بُـوَد امـروز گـواه من و تو           کز ازل دشت بلا، چـشم به راه من و و

من به تو دوخته ام دیده، تو بر من، از نی           یک جهان راز نهـفـتـه به نگاه من و تو


اُسـرا با من و رأس شـهـدا با تـو به نی           چـشـم تاریـخ نـدیده است سـپاه من و تو

روی تو، مـاهِ من و ماهِ تو، عبّاس، امّا           ابرِخون ساختـه پنهان، رخ ماه من و تو

آیه خـواندن زتو، تـفسیـر ز من تا دانـند           که به جز گفتن حقّ نیست، گناه من و تو

هر دو نـستـوه چو کوهـیـم برِ سـیل امّا           عشق، دلگرم شـد از سردی آه من و تو

مدّعی خواست که از بیخ کَنـَد ریشۀ ما           بی خبر زآن که غروب است، پگاه من وتو

: امتیاز

مدح و مناجات با حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : محمد علی مردانی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول مفاعلن مفاعیلن فع قالب شعر : غزل

ای مجـد و شـرف زینت نـامت زینب            ای قـبـله ی عـارفـان  مـقـامت زیـنب

از روز ازل ز داغ یـاران حــســیــن            زد سکه ی غـم فـلک به نـامت زینب


گـلـواژه ی سبـز لــوح ایـجـاد تــویـی           گـل کرد، شـرف به احـتـرامت زینب

با داغ جگـر سوز، شرنگ غم و درد           هـفتـاد و دو بـار شد به کـامت زینـب

ای قــافـلـه ســالار ره کـوفـه و شـام            بـسـتــوده خـداونـد مـــرامـت زیـنـب

روزیـکـه اسـیـــر دشت بـیـداد شـدی           آزاد شـــد عـــالـم از پـیـامـت زیـنـب

آزاد زنــی و در سـخـن مــرد افـکـن           اعـجـاز بـود بـه هــر کـلامـت زیـنب

خورشیـد فـراز نیـزه در منظر خـون           می خواند سـرود، در قـیـامـت زیـنب

: امتیاز

ترجمه خطبه حضرت زینب در کوفه

شاعر : ناصر زارعی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : مثنوی

ای امـیـر کـــاروان سـوخـتـــه              چـشـم عالـم بـر کـلامت دوخـتـه

هم حسین هم کربلا مدیـون تـو              هـم خدا، هم مصطفـی ممنون تو


با نـدای اسکـتـو کـردی عـیـان              قـدرت ثـارالـّلـهـی را در جهـان

حبس شد در سـیـنـۀ مردم نفس              پس دگر نشنید کس بانگ جرس

بعد حمد حـقّ، ثـنـای مصطفـی              کـوفـیـان را اینـچـنیـن دادی نـدا

ای شمـا، مکـاره هـای بـی وفـا              گـریـه آیـا مـی کنـیـد از بهـر ما؟

خشک نی گـردد الهی اشکتـان              نـاله هـا تان کـم نگردد هـر زمان

کارتان مانند آن ریـسـنـده است              باز بنماید به پیشش هرچه هست

شد قسم نیرنگ تان در زنـدگی              مرگـتـان بـادا از این درمانـدگی

ای سخن چینان پر مکر و ریـا              سینه تـان پـر کینه، خالی از خـدا

جُز کلام پوچ و این بیـهـودگی              هست در بین شمـا چه ویـژ گی؟

مثـل تـزئـینـیـد بـر روی قـبـور              یا که چون سبزه زبستان مانده دور

هـان که بد تـوشه برای آخرت              کرده اید ارسال، دور از مغـفرت

خشم حـقّ شد شـامل حـال شما              در عـذابــش جــاودانــیـد و رهـا

بعد از این حال شما باشد چنین              گریه تان بسـیار و خنـده کمترین

چونکه ننگی شد گریبان گیرتان              خشم حقّ مشمول خُرد و پیرتان

ذلّت و بیـچـار گی در کـام تان              تـا ابـد ثـبت است بـا آن نـام تـان

پـاک بنـمایید از دامن چـسـان؟              خـون سـالار جـوانان در جـنـان

آنکه بُـد جان نــبی، اصل کـرم              بـر رسالت معدن و صاحب نعم

هان که بد جرمی بُوَد بر دوشتان              رحمت حقّ دور بـاد از نوشـتان

پاره کردید ازپیمبر چون جگـر              حرمتش را هتک کردید از شرر

زین جنایت غم سرا گشته زمین              نیست گنجایش سما را، پس یقین

آسمان بـاید ببارد خـون ز غــم              وای تـان ای کوفیـان از این ستم

لیک عذاب آخرت ننگین تر است              کس نگردد یارتان در آن نشست

حـقّ بگیـرد انتـقـامش واپسـیـن              او به حقّ پیوستـه باشد در کمین

محشـری بر پـا نمودی با بیـان              کـوفه شد مـاتـم سرا در آن میان

زنـده شـد نــام عـلـی در یـادها              فـاش کـردی مکـرهـا، بـیـدادهـا

هم نشان دادی عـفـاف مـادرت              هم چو او، کردی دفاع از رهبرت

نـقـشـه هــای زادۀ مرجـانـه را              کـرده خـنـثـی با لسـان مرتـضی

تا چـنین شـد آن امـام راستـیــن              چهارمین حبل المتین و رکن دین

گفت عمّه: عـلـم تو مطلـق بـود              یعنی علمت نی زکس، از حقّ بود

بـی معلـم بـوده ای تـو عـالـمـه              هـم فـهـیـمی ای تو دخت فاطـمه

زیـنـبــا گـرچـه بـدم یا غـافـلـم              کن نگـاهـم بـر حسینت « سائـلم »

: امتیاز
نقد و بررسی

متن خطبه: اي اهل كوفه (مردم کوفه)! اي گروه مكاره و بي‌وفا ! آيا براي ما مي‌گرييد؛ اشكتان خشك نشود و ناله‌هايتان تمام نگردد!  اين كار شما مانند آن زني است كه نخ‌هاي تابيده را بعد از پيچ دادن از هم باز مي‌كرد. سوگند‌های شما، مکر و فریب و دستاویز فسادتان است. شما جُز سخن بيهوده و سينه‌هايي پر از كينه و ظاهري متملّق و دشمناني سخن‌چين، چه ويژگي‌هاي ديگري داريد! شما مثل سبزه جوانه زده در ميان زباله‌ها يا مانند نقره (كچ) تزیين شده بر قبور هستيد. (ظاهر زيباست امّا داخل قبر گنديده است.) آگاه باشيد كه بد توشه‌اي براي آخرتتـان فرستاده‌ايد، كه غضب الهي شامل حالتان شده و در عذاب او جاودان خواهيد ماند!

 آيا گريه مي‌كنيد و نوحه سر مي‌دهيد؟ آري! به خدا قسم بايدكه بسيارگريه كنيد و كمتر بخنديد، زيرا ننگي گريبان‌گيرتان شده است كه از آن رهايي نداريد. چگونه می‌خواهيد خون پسر خاتم انبيا و معدن رسالت، آقای جوانان اهل بهشت و پناه نيكان و مناره حجّت و محور قوانين‌ را پاك كنيد؟ آگاه باشيد كه بد جرمي به دوش گرفتيد! از رحمت خدا دور باشيد و مرگ بر شما باد كه سعي بيهوده كرديد و دستتان بريده باد! معامله زيان‌باري كرديد! به غضب الهي دچار شديد و ذلّت و بيچارگي بر پيشاني شما ثبت شد!

 واي بر شما اي اهل كوفه! آيا مي‌دانيد كه جگر رسول‌الله را پاره پاره كرديد و چه پرده‌اي از او دريديد! آيـا مي‌دانيد كه چه خـوني از او ريختيد و چه حـرمتي از او هتك كرديد!  اين جنايت شما آن چنان شرم‌آور و سخت است كه زمين را گرفته و آسمان گنجايش آن را ندارد! آيا تعجب مي‌كنيد كه از آسمان خون ببارد! همانا عذاب آخرت ننگين‌تر است، در حالي كه كسي به فرياد شما نمي‌رسد. از اين مهلت باقي مانده استفاده نكنيد، زيرا خدا براي عذاب شما به شتاب نمي‌افتد و خدا انتقام خود را خواهد گرفت كه همانا پروردگارتان در كمين‌گاه است.

وقتی خطبه به اینجا رسید، امام سجّاد  رو کردند به حضرت زینب (س) و فرمودند: وَ أَنْتِ بِحَمْدِ اللَّهِ عَالِمَةٌ غَيْرُ مُعَلَّمَةٍ فَهِمَةٌ غَيْرُ مُفَهَّمَة؛ عمّه جان تو بحمدالله عالمی هستی که معلّم ندیدی و نیاموخته، دانا و فهیم هستی. ( أمالی مفید ۳۸/۳۶۷؛ اللهوف ۱۳۰؛ مناقب آل ابیطالب ۴/۱۱۶؛ الاحتجاج ۲/۱۰۸؛ مَقْتَل خوارزمی ۲/۴۶؛ مُثیرُالأحْزان ۲۰۹؛ تَسْلِیَةُ الْمُجالِسْ ۲/۳۵۳؛ جلاءالعیون ۵۹۳؛ بحارالأنوار۴۵/ ۱۰۹و ۱۶۴)

دفن شهدای کربلا

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

مـقـام قـرب خدا یا بـهشت اهل ولاست           بهشت اهل ولا یا زمین کرب و بلاست

ورق ورق شده هـفـتاد و دو کـتاب خدا           به هر ورق ز دمِ تــیغ، آیه ها پـیـداست


بـنـی اسـد مـتـحـیـّـر، سـتــاده انـد هـمـه           سکوت کرده ولی درسکوتشان غوغاست

نه سر بود به تن کشتگان، نه تن سـالم           نه از غلام، نه مولا، نشان درآن صحراست

ز کـوفه اشـک فشان، یک سـوار می آید           به نـیـنوای وجـودش، نوای یا ابـتـاست

گـشـود لب که الا، ای مـوالـیان حـسین           مرا شناخت بر این لاله های باغ خداست

کـنـارهـم بـدن  قـطعـه قـطعـۀ انـصـار           حبیب و مسلم وجون و بُریر و عابس ماست

کـنار عـلـقـمه افـتـاده پـیـکری بی دست           که چشم تشنه لبان از خجالتش دریاست

به اشـک دیـده بشـوئـید زخـم هایـش را           که حافـظ حرم و میر لشکر و سـقّاست

به قلب معـرکه خون می دمد ز گودالی           که در میـانۀ آن جـسم یوسف زهراست

: امتیاز

ذکر مصائب دفن شهدای کربلا

شاعر : یوسف رحیمی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

بعد از سه روز پیکر سرخش کفن نداشت            یوسف تـرین شهیـد خـدا پـیـرهــن نداشت

از بس که نـیزه خون تـنش را مکیده بود            حـتــّی تــوان و قـدرت نـالـه زدن نداشت


درهـجمـه تـواتـر شـمـشیر و تـیـر و تـیغ             راهی به جـز شقـایـق پـرپـر شدن نداشت

از بس که پـیـکرش شـده پـا مـال اسب ها             یک جای بی جراحت و سالم، بدن نداشت

در بــوریـای کـهــنـه، تـن لاله پــوش او             پیچیـده شد، اگر چه شقـایق، کـفن نداشت

: امتیاز

خروج کاروان اهل بیت از کربلا

شاعر : محمد علی مجاهدی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

می وزد در کربلا عطر حضور ازقتلگاه           می کند انگار خورشیدی ظهور از قتلگاه

برگ ریزان است و پاییزان، دراین طوفان رنگ           کاروانی می کـند گـویا عــبور از قـتـلگاه


می رود این کاروان بی آن که پیچد در فضا           دود اسپند از خیام، عطر بخوراز قـتلگاه

بـال در بـال کـبـوتـرهـا، کـدامـیـن آفـتاب           می کـنـد پـرواز تا آفاق نـور از قـتـلـگاه؟

باز عیسی می رود تا سیر خورشیدی کند؟           یا کلیم آورده خورشیدی به طور از قتلگاه

تا چه آمد بر سر قرآن؟ که می آید به گوش           نالـه انـجـیـل و تورات و زبور از قتـلگاه

پیـکر سی پارۀ قـرآن زهـم پـاشـیده است؟           یا تن خورشید افتاده است دور از قتلگاه؟

رود رودِ زمزم اینجا، شور و حال و زمزمه است           تا چه سهمی می برد با این عبور از قتلگاه

شط دراینجا بر سر و برسینه می کوبد که حیـف           می برم با خود فقط چشمی نمور از قتلگاه

اینکه می جوشد ز طبع نینوایی، شعر نیست           تا ابد این چشمه می گیرد، شعور از قتلگاه

درک سرخ ما زعاشورا، تو را کم داشته است           لحظه ای سر برکن، ای عـشق غیوراز قتلگاه

: امتیاز

زبانحال حضرت زینب سلام الله علیها در خروج از کربلا

شاعر : سید رضا هاشمی گلپایگانی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

 مرهم به زخم دل، به جُز ازسوز آه نیست           روزی چو روزگار من از غم، سیاه نیست

خـواهم که سیـر بیـنمت، آنـگه سـفـر روم           باید چه چـاره کـرد؟ که تـاب نگـاه نـیست


مـن بـا تـو آمـدم؛ بـنـگــر بـا کـه مـی روم           جـولان خـصـم هست ولیـکـن پـنـاه نیست

رأس تـو روی نیـزه و خـورشیـد بـر فلک           با بودن تـو، حاجت خـورشید و ماه نیست

گفـتم که خـاک بر سر خود ریزم از فراق           جُز سنگ و تیرو نیزه دراین قتلگاه نیست

: امتیاز

خروج کاروان اهل بیت از کربلا

شاعر : سعید بیابانکی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

 دشت می بلعید، کم کم پیکر خورشید را            بر فـراز نیزه می دیدم، سرِ خورشید را

آسمـان گو تا بشـوید بـا گـلاب اشـک ها             گـیسوان خـفته در خاکسترِ خورشید را


بوریایی نیست در این دشت تا پنهان کند            پـیـکرِ از بـوریا عـریان ترِ خورشیـد را

چشم های خفته در خونِ شفق را وا کنید            تا بـبـیـند کـهکـشـانِ پـرپر خورشـید را

نیمی ازخورشید، در سیلاب خون افتاده بود            کـاروان می برد نـیم دیـگر خـورشید را

کاروان بود و گـلوی زخمی زنگـوله ها             ساربان دزدیده بود انگشتر خورشید را

آه، اشترها چه غمگین و پریشان می روند             بر فراز نــزه می بیـنم سرِ خورشید را

: امتیاز

مدح و مناجات با حضرت زینب در شام غریبان حسینی

شاعر : سید عباس صدرالدینی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

ای موجِ از عشیرۀ طوفان چه می کنی؟            با این هـمه اسیر پریـشان چه می کـنی؟

ای وارث قـبــیـلـۀ گــل هـای ســر جــدا            با غنچه های سر به گریبان چه می کنی؟


ای معنی صلابـت و ایـمان، ای سترک            با پیکری که مانده به میدان چه می کنی؟

بانـوی پاره پاره جگـر، از غـم حـسـین            با این همه جراحت پـنهان چه می کنی؟

دریـا دلِ خـمـیــده کـمـر، از غـم فـراق            با شعله های سرکش هجران چه می کنی؟

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ضعف محتوایی در عدم رعایت شأن اهل بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظورحفظ بیشتر حرمت و شأن اهل بیت که مهمترین وظیفه هر مداح است؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

ای مرغ از عشیـرۀ طوفان چه می کنی؟             با این هـمه اسیـر پـریـشان چه می کنی؟

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما  پیشنهاد می‌کنیم به منظور انطباق مطالب با روایات مستند و معتبر و انتقال بهتر معنای شعر، بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

یک آه از لبت نـشـیـنـیـدنــد دشــمــنـان              با این همه جراحت پـنهان  چه می کنی؟

مدح و شهادت امام حسین علیه السلام

شاعر : سید هاشم وفائی نوع شعر : مدح وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

ای که از برق نگاهت، آسمان جان می گرفت           آسمان از گردش چشم تو، فرمان می گرفت

روز اوّل گر نمی کردی تو یاری عشق را           بی تو مجنون می شد و راه بیابان می گرفت


لعـل شیرین لبان تو، ز بس پُر شور بود           خاتم پیغـمبران گلبوسـه از آن می گرفت

محـو دیدار خدا می شد همه شب تا سحر           هرکه درکانون عشقت درس ایمان می گرفت

آفـریـن بـر مکتب ایـثـار و انسان ساز تو           هرکه شاگرد تو می شد بوی انسان می گرفت

این عجب نَبوَد، اگر خاکت به هر دردی دواست           درد از دست توان بخش تو درمان می گرفت

ای که با تو مـاجرای عـاشـقی آغـاز شد           کی حدیث عشق و ایثار تو پایان می گرفت

روز قحط آب و روز آتش و روز عطش           آسمان کربـلا ای کـاش بـاران می گرفت

گرامان می داد گلچین، بانوی صبر و یقین           در کنار پـیکـر تو خـتم قـرآن می گرفت

آه از آن ساعت که با شمشیر بیداد و ستم           اهرمن خاتم زانگـشت سلیمان می گرفت

: امتیاز

مدح و شهادت امام حسین علیه السلام

شاعر : سید حمید رضا برقعی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

ایـن اشـک هـا به پـای شما آتـشم زدنـد           شـکـر خـدا بـــرای شـما آتــشــم زدنـد

من جبـرئیـل سـوخـتـه بـالم، نگـاه کـن           مـعـراج چـشــم هـای شـما آتـشـم زدنـد


سـر تا به پا خَلیـل گـلستان نشیـن شـدم           هـر جا که در عـزای شـما آتـشم زدنـد

ازآن طرف مدینه وهیزم، ازاین طرف           بــا داغ کــربـلای  شـمـا آتــشـم زدنــد

بُـردنـد روی نـیـزه دلم را وبعـد از آن           یـک عـمــر در هـوای شما آتـشم زدنـد

گفتم، کجاست خانۀ خــورشید شعله ور           گــفـتـنـد: بــوریـای  شــمـا آتـشم زدنـد

دیـروزعصر تعـزیـه خـوانان شهرمان           هـمـراه خـیـمه هــای  شـما آتـشم زدنـد

امروز نیز،«نیّر» و«عمان» و«محتشم»           بـا شـعـر، در رثــای شما آتـشــم زدنـد

تـا بـا خـبـر ز شـور نـیـستـانـی ام کنـند           مـانــنـد نــیــنـوای شـمــا آتـشــم زدنــد

: امتیاز

مصائب عصر عاشورا

شاعر : هادی وحیدی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : قالب شعر : غزل

آسمـان در شُـرُف صاعقـه ای سنگین بود          نـفـسِ بــاد، پُـر از زمـزمه ی یـاسـیـن بــود

چـــه بـلایـی بـه سـرِ آیـنـه هــا مـی آمـد!           که چهل روز و چهل شب، دلشان پرچین بود


غـم این طایفه را هیـچ کسی درک نـکرد           غـم این طایفه، بر دوش فـلک سنگـین بــود

عَصَبِ تُرْدِ گیـاهان به جنـون می پیوست           بـر لـبِ دشـت ، فـقط زمـزمه ی آمـیـن بود

تَنِ خـورشید ، به پـابوس مُحرّم می رفت           روز، هرچند به پـایـان خـودش بـد بین بود

آب ، زیر عَلَم مشک، تَرَک برمی داشت           همه ی فـلـسـفه ی عـشق و وفـا درایـن بود

نـای نی، تلـخ تـرین مرثیه را می نوشید            گرچه در کام حسیـن بـن علی شیـرین بـود

: امتیاز

زبانحال عبدالله بن الحسن با سیدالشهدا

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن قالب شعر : غزل

ای عمو تا نـاله ی هـل من معینت را شنـیـدم            از حــرم تا قـتـلـگه با شـور جـانـبـازی دویدم 

آنچنان دل بُرد از من بانگ هل من ناصر تو             کـاستـینــم را زدست عـمّـه ام زینب کـشـیـدم 


گرچه طفلی کوچکم امّا قبولم کن، عمو جان             بر سر دست تـو من قـربـانی ششمـاهـه دیــدم

کس نداند جـز خدا  کز غصه ی مظلومی تو            بـا چه حـالی از کنار خیمه ، در مقتـل رسیدم

دست من افتاد ازتن، گو سـرم بر پـایـت افتد            سر چه باشد؟ تیرعشقت را به جان خود خریدم

تا برون از خیمه گه رفتی ، دل من باتو آمد            تو به رفتن رو نهادی، من ز ماندن، دل بریدم

جای بابایم امام مجتبـی خالی است ، این جا             تـا بـبــیـنـد من به قـربـانـگـاه تو آخـر شـهـیـدم 

نـاله ای از سوز دل کردم به زیر تیـغ قـاتل             شـعـله ها در نظم عـالـم سوز «میثم» آفـریـدم

: امتیاز

ترسیم مصائب عصر عاشورا و شهادت امام علیه السلام

شاعر : حبیب چایچیان (حسان) نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

اگرچه لشکر دشمـن، چو موج دریـا بود           ولی حسیـن چـو کـوهی هـنوز برجا بود

نـمـانــده بـود دگـر هـیـچ یک زیـارانـش           ولـی زکـثـرت دشمـن، سیاه صـحرا بود


حسین را که سلیمان، مطـیع فرمان است           از آن جماعت مور و ملخ، چه پروا بود!

دریغ! خسته روان بود و داغ دیـده بـسی           غـمیـن زمحنت آن روز و فکر فردا بود

نبـود جان به تـنـش دیگر از فـراق عـلی           شـکـسـتـه قامـتِ مـولا  ز داغ سـقّـا بـود

زدنـد حـلــقـه بــه گــرد حـســیـن، آل الله           نگین خاتم عصمت، چو مجـلس آرا بـود

وداع آخـر او بــود و خـواهـرش گـریان           که بـیـن آن هـمه دشمن، حسین تـنها بود

به خیـمه گاه عـلمـدار خـود نگـاهـی کرد           که جای خالی اش آن دم بسی هـویـدا بود

نرفته جـانب میدان به خیـمه بر می گشت           صـفـای عشـق ز سعـی حسین، پـیدا بود

چه لحظه ای؟ که گران مایه تر ز عمر جهان           چه صحنه ای؟ که غم انگیز و صبرفرسا بود

به جز خدای که داند؟ که در وداع حسین           بـه قلب زینب غـم مبـتلا، چه غـوغا بود

گرفت دامن شه را به صد هزار افسوس           چه خواهری؟ که چو مادر، حیا سراپا بود

به اشک، آتـش حسـرت نشد خموش آخر           که آب دیده چو آتـش، حرارت افـزا بود

بخواست پـیـرهنـی ـا شـود مـگر کـفـنش           یـقـین بـُوَد که در آن دم به یاد زهـرا بود

بساخت خـسرو خوبـان به پـاره پـیـرهنی          عـدوی سنگـدل! اینجا چه جای یغما بود؟

ز داغ حسرت او سوخت خـیـمـۀ شـاهی           عجب که خـیـمۀ گردون، هنوز برپا بود

«حسان» کدام گـلستـان چو بوستان حسین          هـمیـشـه غـرق گل و دلـربا و زیـبا بود؟

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد یا ضعف محتوایی و معنایی در مصرع اول بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و همچنین انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

نبـود جـان به تـنـش دیگـر از فـراق عـلی         شـکـسـتـه پشت امامت ز داغ سـقّـا بـود

زبانحال سیدالشهدا در شهادت حضرت علی اصغر علیه السلام

شاعر : ناصر زارعی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

بـــا نـگـاهـت طـلـب آب مـكــن            عـرش را مضطر و بی تاب مكـن

گـرچه بـر گـريه تـوانـت نـَبـُوَد            گـريـه كـن، قـلـب مــرا آب مـكـن


بـا نگاهـت بـه دل آتـش مـفکـن            زان كـمان تـيـر تـو پـرتـاب مـكن

ز تـلـظّي فـكـنـي غـم بـه جـنـان            بــه دل فــاطــمـه زهــراب مـكـن

از عطش گرچه نخوابيدی دوش            وقـت خوابت نَـبـُوَد، خـواب مـكن

مـحـسـن كــربــبــلايـم صـبـری            بـستـه چشمت به روي بـاب مكـن

مــادرم فـاطــمـه از عـرش آيـد            لـخــتـي آهـسـتـه و اشـتـاب مـكـن

اصغـرم، مادر من مجروح است            بـه روي سـيـنـۀ او خــواب مـكـن

دشـمـن ايـستـاده گـلويــت بـيـنـد            مــه مـن، رو بــه آفــتــاب مــكـن

داغ تــو جــان مــرا مـي گــيـرد            دشـمـنـم دلـخـوش و شاداب مـكـن

«سائلِ» رو سـیه ات را دریـاب            دورش از جـمـلۀ اصـحـاب مـكـن

: امتیاز

شهادت حضرت علی اصغر علیه‌السلام

شاعر : سید علی موسوی گرمارودی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

چون موج روی دست پدر پیچ و تاب داشت           وز نازکی، تـنی به صفای حـباب داشت

چون سوره های کوچک قرآن، ظریف بود           هـرچـنـد او فـضـیـلت اُمّ الـکـتاب داشت


چـون سـاقـه های تـازه ریـواس، تُرد بود           از تـشنـگی اگر چه بـسی التهاب داشت

از بس که در زلالی خود، محو گشته بود           گـویی خیال بود و تنی از سراب داشت

یـکجا سه پـاسخ از لب خاری شنیده بود           آن غنچه نیز، فرصت یک انتخاب داشت

خـونـش پـدر به جـانب افـلاک می فـشاند           گویی به هـدیه دادن آن گل شتاب داشت

خورشید، در شفق شرری سـرخ گون گرفت           یعنی که راه شیریِ او رنگِ خون گرفت

: امتیاز